“Dankzij mijn reis naar Mongolië stel ik mezelf elke dag de vraag hoe ik kan bijdragen aan een meer verbonden wereld”

 – Ralph Blom, directeur Van Harte & Lingsma –

In aanloop naar de leiderschaps-expeditie in Mongolië, laten we je kennismaken met de mensen achter het programma Pionieren in Leiderschap. Hoe is het idee om naar Mongolië te gaan eigenlijk ontstaan? Wat betekent samen zijn en hoe pionieren zij zelf in hun dagelijks leven? Dat bespreken we in een drieluik samen met Ralph Blom, directeur bij Van Harte & Lingsma en hoofdtrainer en leiderschapscoach Anke Tusveld.

In deel 1 van dit drieluik gaan Ralph Blom en Anke Tusveld met elkaar in gesprek over wat wij als leider én als mens kunnen leren van Mongolië en de Adelaarjagers.

Ralph: ‘Afgelopen jaar ben ik met wildernisgids Tamar Valkenier in Mongolië geweest. Zodra je daar aankomt, ga je een paar honderd jaar terug in de tijd. De mensen die in de stammen leven zijn volledig afhankelijk van de natuur.  Het is echt back to basic. Zo’n situatie laat je ervaren wie je bent als alles wegvalt.’

‘Wat er voor mij overbleef toen al het andere wegviel? Een diepe verbinding met mezelf en mijn omgeving. Het vermogen om te voelen en bewust te ervaren wordt wakker. Het is alsof je weer verbinding kan ervareren met de bron van het leven. Het dwingt je terug naar je essentie te gaan. Alles zit al in het leven,  het vraagt alleen jezelf weer daarbinnen te openen. Dan besef je dat je veel meer hebt dan je denkt.’

Anke: ‘Eigenlijk vind je dus een geheel nieuwe wereld in jezelf, door het oude achter te laten. Dat vind ik zo mooi aan reizen. Het land waarin je je bevindt heeft een compleet ander waardensysteem. Je kunt daarom niet anders dan vanuit een radicaal ander perspectief naar jezelf en de situatie kijken. Het leert je flexibel te zijn en iets op te lossen met de beperkte middelen die je hebt.’

Ralph: “Na vijf minuten lag ik te stoeien op de grond met een van de Adelaarjagers”

Ralph: ‘Toen ik binnenkwam bij de Adelaarjagers kreeg ik meteen een dikke knuffel van één van de mannen. En nog geen vijf minuten later lagen we rollend op de grond te stoeien. Met zo’n beer van een vent ja. Je zou misschien kunnen denken  ‘is dat niet ongemakkelijk?’. Dat is het grappige, het voelde juist heel natuurlijk. De mensen daar zijn zo puur, dat het meteen goed is. Je hebt weleens dat je een groep binnenkomt en één iemand treft die je direct fijn gezelschap vindt. Hier had ik deze ervaring keer op keer. De Adelaarjagers willen echt verbinding met je maken.’

‘Even later kreeg ik de vraag waarom ik geen vrouw en kinderen had. Hier in Nederland zou zo’n vraag als onbeleefd kunnen worden opgevat. Maar omdat je de pure intentie voelt, wekt het geen gêne op. Ze zijn oprecht geïnteresseerd. Immers, vanuit hun perspectief heb je een vrouw en kinderen nódig om te overleven.’

Anke: “Wij proberen inclusie te ‘doen’. De Adelaarjagers léven inclusie.”

Anke: ‘Dat vind ik een van de mooiste dingen aan de Adelaarjagers: ze kennen het woord schaamte niet. Praktisch in de zin van: ze zijn altijd open, puur en zichzelf. Maar ook feitelijk, het woord schaamte komt níet in hun taal voor. Moet je eens indenken wat dat betekent. Je voelt je nóóit meer uitgesloten. Wij hebben hier hele gesprekken over inclusie. Wij proberen inclusie te ‘doen’. Daar léven ze inclusie.’

Ralph: ‘Het jezelf en anderen accepteren zoals het is, zit in je. Door voor je gevoel te moeten voldoen aan alle eisen die de maatschappij je oplegt, raakt die pure kern vertroebeld. Ik voelde letterlijk mijn hele systeem ontspannen zo in contact met mensen die je volledig nemen zoals je bent. Ik kon gewoon zijn.’ 

‘De Adelaarjagers doen ook niet aan sociaal lachen. En begrijp me niet verkeerd, ze lachen een heleboel. Als jij hard op je knie valt, liggen ze helemaal in een deuk. Net zoals een kind keihard in de lach schiet als iemand valt. Ze zijn niet bezig met de buitenkant en hoe ze overkomen. Voorbij aan sociaal-wenselijk gedrag maar werkelijk zijn en verbinden in het hier en nu.’

Anke: ‘De Adelaarjagers staan zo in verbinding met zichzelf en wat ís, er zit geen laklaag tussen hen en de buitenwereld.’

Ralph: “Ik besefte hoe vrij ik me voel als ik spelen en plezier maken in mezelf toelaat” 

Ralph: ‘Laten we eerlijk zijn, hoe vaak zitten we met z’n allen niet véél te serieus te doen. Het gaat dan alleen nog maar over doelen en KPI’s. En ik herken het ook, ik kan zelf ook in die valkuil stappen. Momenten waar je zaken te serieus neemt en de speelsheid verloren gaat. De plek waar enorm veel creatiekracht in verscholen ligt. Mongolie  heeft mij weer laten zien het enorme belang van het spelen. Helemaal in een tijd waarin we zo op zoek hebben te gaan naar nieuwe antwoorden. Spelen is eigenlijk een belangrijke vorm van nieuwsgierigheid.’

Anke: ‘Mensen verwarren het woord speels soms met je verantwoordelijkheid niet nemen. Maar ik denk juist dat wanneer je als leider de speelsheid in jezelf toelaat, je daarmee een bron van oneindige creativiteit en veerkracht in jezelf aanboort. En je dus meer dan ooit verantwoordelijkheid neemt om toe te werken naar een oplossing die je nu nog niet kunt zien.’

Ralph: ‘Zo is het ook bij de Adelaarjagers. Zeker weten dat je veerkracht en vindingrijkheid nodig hebt om te overleven in dat soort barre omstandigheden. In Mongolië is het 3 maanden zomer en voor de rest is het winter. En de winters daar zijn ijskoud en gaat tot wel -40 graden Celsius. Als in de zomer het gras niet goed is gegroeid, dan hebben ze echt een probleem. Want wat geven ze dan hun paarden en geiten te eten in de winter?’

Anke: ‘Daar maken ze zich nu nog niet druk om, omdat ze erop vertrouwen dat hun vindingrijkheid in het moment zelf met een passende oplossing komt. En dit zeg ik niet om het land Mongolië te verheerlijken. Want de leefomstandigheden zijn ontzettend zwaar, maar dat we van de manier van leven kunnen leren, dat is zeker.’

Ralph: ‘En het bijzondere van Mongolië is dat het iedereen weer iets anders geeft. Wat dat is, weet je van tevoren niet. Het is één grote ontdekkingsreis. Mij heeft het een bewustzijnsshift gebracht. Ik heb ervaren dat spelen en je impulsen durven volgen me enorm veel nieuwe energie geeft. Het is iets waar ik in mijn dagelijks leven regelmatig bij stil sta. Ik maak contact met die speelse creativiteit die ik in Mongolië heb ervaren en dan dient spontaan een oplossing of een idee zich aan.’

Anke: “Als je een leider nu vraagt: hoe los je dat op? Dan weet hij dat niet. Wat hij wél weet is dát hij er komt. Dat is pionieren in leiderschap.” 

Anke: ‘Ik denk dat wat jij nu omschrijft vrijheid is. Je vrij voelen om de kaders van waaruit je normaal gesproken denkt los te laten en iets van een totaal andere kant te bekijken. Neem het ingewikkelde vraagstuk duurzaamheid. Als je een leider nu vraagt: hoe los je dat op? Dan weet hij dat niet. Wat hij wél weet is dát hij er komt. Dat is pionieren in leiderschap.’

Ralph: ‘Absoluut. Het durven ontspannen in het niet weten en tegelijkertijd het vertrouwen dat het onderzoeken zelf je de oplossing brengt. Het leven met de Adelaarjagers vanuit ‘samen’, heeft me geïnspireerd om thuis en in mijn organisatie zo’n zelfde beweging te maken. Elke dag stel ik mezelf de vraag hoe ik bij kan dragen aan een meer verbonden en meer liefdevolle wereld.’

Ralph: “Mongolië geeft iedereen weer iets anders. Wat dat is, dat weet je van tevoren niet. Het is één grote ontdekkingsreis” 

Ralph: ‘Bij VanHarte&Lingsma willen we juist de beweging meermaken van “ik” naar “wij”. Door continu de balans te zoeken tussen leiden en dienen. Mongolië was daarin voor mij zo’n krachtige ervaring die deze missie onderstreept, dat ik dacht kunnen we daar niet iets mee?’

‘De Adelaarjagers hebben het zwaar, het is vaak een kwestie van leven of dood. Ze kunnen de hulp goed gebruiken. Ik zag een mogelijkheid om én pioniers te ondersteunen in hun zoektocht én de Adelaarjagers wat terug te geven voor de diepe wijsheid die ze mij en vele anderen hebben gegeven. En dan zocht ik ook nog een goede trainer met veel reiservaring en liefde voor avontuur, dus kwam ik bij Anke terecht. Zo is het programma Pionieren in Leiderschap ontstaan.’

Lees verder in deel 2 – Waarom Pionieren in Leiderschap?