De schrik van de strijd

Wanneer mensen bij ons aan een assessment deelnemen, nodigen wij hen uit om van tevoren enkele online vragenlijsten in te vullen. Naast dat zij een (zelf)beeld geven over hun persoonlijkheid, wordt hen gevraagd aan te geven hoe zij met conflicten omgaan. Een aantal weken geleden ontmoette ik een leidinggevende die aangaf dat zij een voorkeur had om lastige gesprekken te vermijden. Zowel in het interview als tijdens het rollenspel was deze ‘terugtrekkende beweging’ goed meet- en zichtbaar. Ondanks dat zij aangaf zich te kunnen ergeren aan klagerig en dominant gedrag van anderen, bleef zij zich bijvoorbeeld in het gesprek met mijn collega-acteur geduldig en behulpzaam opstellen. Gevraagd naar wat zij in de situatie voelde, gaf zij te kennen dat zijn gedrag haar irriteerde en dat zij het lastig vond om hem aan te spreken. Al onderzoekend kwamen wij gezamenlijk tot de conclusie dat het gedragspatroon van het onderdrukken van haar boosheid is ontstaan doordat zij in haar jeugd door een verbaal dominante vader was opgevoed. De felheid waarmee hij zijn ongenoegen uitte, heeft ertoe geleid dat zij de confrontatie, in haar volwassen- en professionele leven, uit de weg ging. Dit met alle gevolgen van dien.

Boosheid

Als gevoelsmens herken ik het in conflictsituaties inhouden of onderdrukken van boosheid ook bij mijzelf. Thuis had ik te maken met mijn broer en vader die op een masculiene, verbale manier hun onvrede of boosheid konden uiten. Doordat dit soms met de nodige felheid gepaard ging en er oordelend over mij werd gesproken, heb ik geleerd om de strijd uit de weg te gaan. Door deze ervaringen heb ik het uiten van boosheid als iets negatiefs ervaren. Daarnaast heeft de heftigheid waarmee de strijd gepaard ging ertoe geleid dat ik een zekere angst heb ontwikkeld om conflicten aan te gaan. Dit gebeurt vooral in situaties waarin ik met feedback van, in mijn ogen, autoriteiten of met autoritair en dominant gedrag te maken krijg. Wanneer ik dan mijn eigen ongemak of boosheid voel, neig ik dit voor mij te houden en mij afhankelijk op te stellen. Ik trek me in gesprek terug en ga uit het contact of ik probeer zaken goed te praten of op te lossen. Dit naar binnen keren of pleasegedrag inzetten, is een overleefstand om met boosheid om te gaan.

Angst voor verlies

Er zijn verschillende redenen waarom mensen hun boosheid inslikken of niet uiten. Het kan zijn dat men zich te kwetsbaar voelt of dat iemand bang is anderen geweld aan te doen. Na het nodige zelfonderzoek te hebben verricht, heb ik ervaren dat het onderdrukken van mijn boosheid ontstaan is door een strenge opvoeding en het gegeven dat mijn moeder (die een beschermende rol had) op jonge leeftijd was overleden. Als kind van vijftien jaar miste ik haar liefde en geborgenheid. Vanuit de angst om mijn vader en broer ook te verliezen, ben ik mij afhankelijk en zorgzaam gaan opstellen. Wanneer er discussies of confrontaties waren, ging ik deze uit de weg en probeerde ik door te luisteren en te gehoorzamen de angel uit de strijd te halen. Mijn irritatie die ik soms voelde, nam ik dan voor lief. Doordat ik geen uiting gaf aan mijn boosheid is dat naar binnen geslagen en ging ik mij op den duur passief agressief gedragen. Dit uitte zich vooral in zelfveroordeling (‘Wat ben je toch een loser’), in het verlies van energie en het ontstaan van fysieke klachten.

Het zwaard ter hand nemen

Voor mijzelf ligt er een uitdaging om mijn angst voor verlies los te laten en wanneer ik boosheid voel de liefdesstrijd aan te gaan. Met de hulp van een coach heb ik geleerd om meer zichtbaar te zijn en ‘mijn ouders, broers en zussen’ meer deelgenoot te maken van wat mij dwars zit of irriteert. Hoewel ik nog een weg te gaan heb, merk ik dat het de verbinding met anderen versterkt en dat het mij in staat stelt om autonoom positie in te nemen. Vanuit een coachende aanpak heb ik de bovengenoemde manager gestimuleerd om ook het zwaard ter hand te nemen en op effectieve wijze uiting te leren geven aan haar ingehouden boosheid. De ervaringen en inzichten die zij in het assessment heeft opgedaan, hebben haar doen besluiten om met een coach aan de slag te gaan.

In onze assessments zijn wij er op uit om het onzichtbare zichtbaar te maken. Om de deelnemers en hun werkgevers handvatten te bieden voor verdere ontwikkeling. Mocht je meer over willen weten, neem dan vooral contact met ons op.
————

Dit blog is geschreven door onze assessment adviseur Bert de Groot. Klik hier om meer te lezen over onze assessments of maak kennis met onze trainingen.