Vaak gezocht

Daar sta je dan met je goede gedrag

Verregend en wel stond ik twee weken geleden met acht deelnemers in een paardenbak. Vanuit de leergang KIM (voor niet leidinggevenden) hadden ze zelf een workshop met paarden georganiseerd. Het idee van de workshop was om de paarden in beweging te krijgen en te leiden zonder dat je erop zit. Voor de meesten onbekend terrein. Maar met de inmiddels opgedane ervaringen en kennis over leiderschap hadden ze er veel vertrouwen in!

Aangekomen bij de paarden kregen we eerst uitleg over de vier rollen die paarden in een kudde innemen:
• De dominante
• De leider
• De wachter
• De verzorger/de partner
(Bron: Linda Kohanov: De rollen van de meesterherder)
Contact maken
Waren er eerst nog praatjes, het werd aanzienlijk stiller toen we na de uitleg de bak in gingen waar vijf pk ons op stond te wachten. Dát deed wat met de deelnemers! De eerst opdracht was ‘contact maken’ met het paard. Tja, hoe doe je dat op dit (letterlijk en figuurlijk) nieuwe terrein? Nou, heel voorspelbaar: bij spanning/stress zijn we namelijk geneigd in ons ineffectieve gedrag te schieten en gaan we vaak op de automatische piloot te werk. Zo ook deze groep. Handelend vanuit hun eigen behoefte aan veiligheid of controle hielden ze niet altijd rekening met het paard, diens behoeften en werd er óf te veel druk gezet op de ontmoeting óf de benadering was te voorzichtig.
De twee grenszones waar je bij paarden rekening mee moet houden als je ze benadert zijn alleen voor de oplettende kijker waar te nemen. Heel subtiel geven ze aan dat ze je gezien hebben, wanneer je een grens over gaat en ook of je al dichterbij mag komen.
Dan opdracht twee: paard Max in beweging krijgen.
Een hele uitdaging, want deze dominante hengst had net hooi gegeten en had er geen enkel belang bij om in beweging te komen. Ook hier begon de oefening met contact maken. Inmiddels met respect voor de twee grenszones deden de deelnemers dat heel effectief. Om ons te helpen had het paard een hoofdstel met touw om gekregen. Maar hoe krijg je een dominant paard in beweging? Wegtrekken bij dat hooi dan maar?
Daar sta je dan, in de regen, met je goeie gedrag te trekken aan een touw. Het voelde als trekken aan een dood paard. Toen viel het kwartje: dit was situationeel leidinggeven voor gevorderden! (Zie onze blog over dit model:  https://www.h-l.nl/blog/Leiderschap/renoud-kroeze/artikel/situationeel-leidinggeven-wiens-feestje-is-het/ )
Waarnemen
Het begint namelijk allemaal met waarnemen. Waar zit de ander, wat laat die zien, wat geeft die aan? Wat is er nodig gezien de taak en/of de relatie? Welke rol heb ik dan in te nemen? Waar heb ik dan op te sturen en met welke intentie ben ik dat aan het doen? Bij paarden komt daar nog eens bij dat het prooidieren zijn. Ze hebben voor hun overleving een goede leider nodig. Ervaren ze geen leiderschap dan zullen ze niet volgen.
Om dit paard in beweging te krijgen was het dus nodig zelf een dominante rol aan te nemen. Stevig en duidelijk met geloof in je eigen intentie want dat geeft veiligheid en vertrouwen om te kunnen volgen.
Oefening baart kunst
Na Max konden we nog oefenen met paarden die andere rollen vervulden en dus ook iets anders nodig hadden van onze aansturing.
De paardenkracht, de vele kilo’s en het ontzag wat we hadden voor dit edele dier maakte dat we wel stil moesten staan bij de grenzen en behoeften van het paard. Hoe mooi zou het zijn als we dat ook (nog) veel meer zouden doen bij collega’s, klanten en medewerkers? Om beweging te creëren is er eerst contact nodig. Is er geen contact en/of afstemming, dan is de kans groot dat je angst, afwachtendheid en afhankelijkheid creëert. Is er wel contact, dan kun je gaan sturen op het vergroten van zelfvertrouwen, zelfverantwoordelijkheid en zelfsturing.

Aangekomen bij de paarden kregen we eerst uitleg over de vier rollen die paarden in een kudde innemen:

  • De dominante
  • De leider
  • De wachter
  • De verzorger/de partner

(Bron: Linda Kohanov: De rollen van de meesterherder)

Contact maken

Waren er eerst nog praatjes, het werd aanzienlijk stiller toen we na de uitleg de bak in gingen waar vijf pk ons op stond te wachten. Dát deed wat met de deelnemers! De eerst opdracht was ‘contact maken’ met het paard. Tja, hoe doe je dat op dit (letterlijk en figuurlijk) nieuwe terrein? Nou, heel voorspelbaar: bij spanning/stress zijn we namelijk geneigd in ons ineffectieve gedrag te schieten en gaan we vaak op de automatische piloot te werk. Zo ook deze groep. Handelend vanuit hun eigen behoefte aan veiligheid of controle hielden ze niet altijd rekening met het paard, diens behoeften en werd er óf te veel druk gezet op de ontmoeting óf de benadering was te voorzichtig.

De twee grenszones waar je bij paarden rekening mee moet houden als je ze benadert zijn alleen voor de oplettende kijker waar te nemen. Heel subtiel geven ze aan dat ze je gezien hebben, wanneer je een grens over gaat en ook of je al dichterbij mag komen.

Dan opdracht twee: paard Max in beweging krijgen

Een hele uitdaging, want deze dominante hengst had net hooi gegeten en had er geen enkel belang bij om in beweging te komen. Ook hier begon de oefening met contact maken. Inmiddels met respect voor de twee grenszones deden de deelnemers dat heel effectief. Om ons te helpen had het paard een hoofdstel met touw om gekregen. Maar hoe krijg je een dominant paard in beweging? Wegtrekken bij dat hooi dan maar?

Daar sta je dan, in de regen, met je goeie gedrag te trekken aan een touw. Het voelde als trekken aan een dood paard. Toen viel het kwartje: dit was situationeel leidinggeven voor gevorderden! (Zie onze blog over dit model.

Waarnemen

Het begint namelijk allemaal met waarnemen. Waar zit de ander, wat laat die zien, wat geeft die aan? Wat is er nodig gezien de taak en/of de relatie? Welke rol heb ik dan in te nemen? Waar heb ik dan op te sturen en met welke intentie ben ik dat aan het doen? Bij paarden komt daar nog eens bij dat het prooidieren zijn. Ze hebben voor hun overleving een goede leider nodig. Ervaren ze geen leiderschap dan zullen ze niet volgen.

Om dit paard in beweging te krijgen was het dus nodig zelf een dominante rol aan te nemen. Stevig en duidelijk met geloof in je eigen intentie want dat geeft veiligheid en vertrouwen om te kunnen volgen.

Oefening baart kunst

Na Max konden we nog oefenen met paarden die andere rollen vervulden en dus ook iets anders nodig hadden van onze aansturing.

De paardenkracht, de vele kilo’s en het ontzag wat we hadden voor dit edele dier maakte dat we wel stil moesten staan bij de grenzen en behoeften van het paard. Hoe mooi zou het zijn als we dat ook (nog) veel meer zouden doen bij collega’s, klanten en medewerkers? Om beweging te creëren is er eerst contact nodig. Is er geen contact en/of afstemming, dan is de kans groot dat je angst, afwachtendheid en afhankelijkheid creëert. Is er wel contact, dan kun je gaan sturen op het vergroten van zelfvertrouwen, zelfverantwoordelijkheid en zelfsturing.

Wil je meer weten over (situationeel) leiderschap kijk dan bij de vier varianten van onze training KIM.