Teamleden in conflict? Deze tip voorkomt valkuilengedrag.

Mijn dochter friemelt wat met een pen. “Blijf van mijn spullen af!” reageert haar jongere zus. De meiden lijken het ruzie maken vandaag nóg liever op elkaar te oefenen dan normaal. De uitnodiging tot het conflict is snel gedaan. En nog sneller geaccepteerd. Ik sta met een grote pan in de hand direct op het kruispunt. Haak ik in en speel ik de politieagent? Houd ik me erbuiten zodat ze het zelf leren oplossen? Of doe ik mee? Voor mijn neus zie ik het gesprek al opzwepen tot iets wat je nauwelijks meer een gesprek kunt noemen.

Constructief samenwerken
Bij veel teams loopt de spanning misschien niet zo openlijk op, toch kan de onderlinge interactie het constructief samenwerken behoorlijk in de weg zitten. Hoe stel je je als leider en teamcoach dan op? Welke koers kies je?

Een veel te grote vraag om zonder context te beantwoorden, maar één ding helpt vrijwel altijd bij lastige dynamieken: rust en ruimte. Om echt te kunnen luisteren en te doorgronden waar het hier eigenlijk om gaat. Vaak zit in een ‘conflict’ ook een kans. Leren over samenwerken bijvoorbeeld.

Rust en ruimte? Ja, maar hoe dan?
Behalve het geheel van voldoende slaap, goede voeding, sport, spel, passend werk en sociale ontspanning, helpt in het moment zelf een frisse ademteug. Die brengt de eerste nodige vertraging. Net genoeg om een reflex met valkuilgedrag níet te volgen, net genoeg om níet in te haken op het appèl dat wordt gedaan. Om te komen tot een bewuster gekozen respons. Wat vraagt deze situatie van mij? En wat vraagt het mij dan te doen? Heb je het kwaad te pakken? Neem dan nog een ademteug. Of zes. Aan het nemen van zo’n ademteug mag je best verslingerd raken.

Creëer ruimte in het gesprek voor alle betrokkenen
Als de dynamiek verhit raakt door een stevige onderstroom, helpt het niet alleen voor jezelf, maar voor iedereen om wat vertraging in te bouwen. Zeg bijvoorbeeld: “Kan het even iets langzamer? Er gebeurt zoveel tegelijk dat ik het niet kan bijhouden.” Dan kunnen alle betrokkenen beter nadenken voor ze iets zeggen en zo hun houding bewuster kiezen. Als het nodig is, kun jij helpen om onhandig geformuleerde uitspraken terug te brengen naar hun essentie, zodat waardevolle feedback wordt uitgewisseld. En onderliggende belangen of behoeften worden ervaren, gedeeld en begrepen. Zo bleek dat mijn jongste dochter graag een grotere kamer wil. Maar ja, het is hier geen hotel.

Wil je nog meer weten van hoe je kunt omgaan met allerlei lastige dynamieken, wil je ze beter kunnen duiden en je eigen valkuilen overwinnen? Volg dan de training Teamcoaching en groepsdynamica of Coachend leidinggeven.

Geschreven door Vivian Bastiaensen