Lachend leren
Een blog over humor en leren? Dat moet een grap zijn. Nee hoor. Humor kan een belangrijke rol spelen in het leerproces. Al jaren staat er ‘licht’ achterop mijn visitekaartje. Enerzijds betekent dat voor mij: ergens je licht op laten schijnen: het vergroten van bewustzijn, zicht krijgen op patronen, licht werpen, ook op de schaduwkanten. Anderzijds gaat het om lichtheid: dingen wat lichter maken, relativeren, humor! Voor mij zijn deze twee aspecten belangrijk als ik een training geef. In dit blog zoom ik in op het tweede aspect.
In de 12-daagse leiderschapstraining KIM die ik regelmatig geef, staan we op de eerste dag stil bij de manier van werken en leren met elkaar. Een van de aspecten die vaak als belangrijk wordt benoemd door deelnemers (en anders voeg ik ‘m zelf nog wel toe) is humor. Waarna ik dat altijd beaam door te zeggen dat als we 12 dagen met elkaar gaan werken zonder humor, er minder geleerd wordt. Sowieso lijkt het me praktisch onmogelijk om 12 dagen met 12 personen te werken zonder enkel grapje.
Nuttig
En lachen heeft nut. In talloze onderzoeken is aangetoond dat lachen positieve effecten heeft: het verhoogt de pijngrens, werkt stressverlagend, heeft een positief effect op het immuunsysteem en zorgt voor de afgifte van dopamine en endorfine (‘geluksstofjes’). Maar los van de fysiologische effecten, is het gewoon fijn om te lachen! Waarom eigenlijk?
Omdat je door lachen kunt loslaten. Lichamelijk gezien door de ontspanning van je spieren en de beweging die ermee gepaard kan gaan. Psychologisch gezien omdat humor bepaald gedrag of een bepaald gedragspatroon in een ander licht kan plaatsen, het perspectief veranderen, wat een relativerend en verlichtend effect kan hebben. Vaak heb je daar de ander voor nodig: zelf zit je vast in je gedachtepatroon en de ander kan via een grap een ander perspectief bieden. (tegelijkertijd schuilt daarin ook een gevaar: of iets grappig is, is subjectief en juist als iemand ‘vast’ zit, kan een grap verkeerd vallen).
Uit het hoofd
Ik ben blij dat ik als trainer humor kan inzetten en zou niet zonder willen. Deels doe ik dat als afwisseling in de training. Na een wat serieuzer deel, is het fijn (voor zowel deelnemer als trainer) om met een (grappige) energizer de zware kost even los te laten en even lekker ‘uit het hoofd’ te gaan. Ook kom ik vaak ter plekke op grappen in de context van de training van dat moment, wat niet alleen deelnemers een lach kan bezorgen, maar ook mezelf, aangezien ik de grap ook nog niet kende…
Deze kwaliteit inzetten helpt voor mij ook in het voorkomen van proberen ‘de perfecte trainer’ te zijn. Dat ben ik namelijk niet. Ik stel me liever kwetsbaar op en zeg het als ik iets niet weet; we noemen het ook wel ‘blij blunderen’. Door een grap te maken als er iets mis gaat in plaats van het te verbergen. Scheelt een hoop stress, creëert lichtheid en ik geef er ook nog het goede voorbeeld mee.
Ik zou willen dat ik dit blog met een supergoede grap zou eindigen, maar niets is minder waar op dit moment. 🙂
Als je meer wil lezen over de training KIM waar Joris het over heeft, download hieronder dan de brochure.