Persoonlijk leiderschap binnen gemeentes

Hoe organiseer je je als overheid, wanneer de maatschappij andere dingen van je vraagt, de budgetten kleiner zijn, je meer met minder moet doen, steeds meer zaken decentraal worden neergelegd, de digitalisering het directe contact met de burger vermindert en de gemiddelde leeftijd van je personeel omhoog gaat? Probeer daar maar eens handen en voeten aan te geven. De traditionele harken waarin organisaties waren ingedeeld, worden steeds meer losgelaten. Domeingestuurde inrichting – bijvoorbeeld van het sociale domein en ruimtelijke domein – en wendbaar inspelen op wat nodig is, dat is het nieuwe credo.

Zo kijken wij ernaar

We leven in een wereld die sneller, onzekerder, complexer en meer ambigu wordt. Dat klinkt als een cliché en nogal abstract en ‘hoog over’, maar het gebeurt. In die wereld wordt van organisaties gevraagd om meer leiderschap, wendbaarheid en flexibiliteit te tonen. Voor overheden is dat een flinke opgave. Traditioneel zijn overheden georganiseerd rond vaste beleidsterreinen. Daarnaast moeten ze de wet uitvoeren, wat het volgen van bepaalde procedures vereist. Dat lijkt dus per definitie op gespannen voet te staan met wat die nieuwe wereld vraagt van mensen en organisaties. Hoe geef je als overheidsorganisatie die transitie vorm en vooral, hoe neem je je medewerkers daar in mee?

Nieuwe schapen met nieuwe poten

Van medewerkers wordt verwacht dat ze in staat zijn om:

  • zichzelf effectief te sturen
  • ondernemerschap te laten zien
  • zelfstandig te kunnen opereren
  • in diverse netwerken en met verschillende partners te kunnen samenwerken
  • effectief te kunnen deelnemen in zelfsturende teams en
  • helder te kunnen communiceren over hun bijdrage en resultaten.

Dat is nogal wat. Ik kan me voorstellen dat dat bij menig medewerker deze nieuwe eisen (lichte) paniek veroorzaakt. Wij mensen zijn gewoontedieren en velen van ons houden van routines. Vaste routines. Voorspelbaarheid. En dat is dus verleden tijd. Tenminste, vanuit onze oude manier van denken over het organiseren van werk.

Het lijkt erop dat we onszelf opnieuw moeten uitvinden. En dat valt niet mee als je in je gewoontes min of meer bent vastgeroest. We moeten terug naar onze bedoeling: waarom doen we dit werk ook al weer?. Maar hoe? De vraag dringt zich ook op hoe verschillende generaties hiermee omgaan. Jonge net afgestudeerde werknemers lijken deze manier van werken veel vanzelfsprekender te vinden.

Onlangs verzuchtte een deelnemer in onze training Invloed en Leiderschap: “Vroeger voelde ik me vastzitten in het keurslijf van de afdeling en wat de manager van mij vroeg. Tegenwoordig neem ik deel aan een zelfsturend team. Ik heb lang uitgekeken naar de vrijheid die me dat gaf. De praktijk echter valt soms ook tegen. We zijn verantwoordelijk voor alles. Dat geeft me regelmatig stress. Heb ik wel overzicht? Vergeet ik geen belangrijke dingen? We moeten veel regelen en organiseren rondom het werk, waardoor echte werktijd onder druk lijkt te staan.”
Dus met dit appel op zelfsturing en zelforganisatie, hebben veel medewerkers vragen als:

  • hoe organiseer je jezelf in de nieuwe context?
  • hoe blijf je leren?
  • hoe voorkom je stress en hoe blijf je duurzaam inzetbaar?

Hoe doe je dat?

In onze programma’s stimuleren we de deelnemers om aan zichzelf fundamentele vragen te stellen: Waar ben ik van? Wat is mijn talent? Van waaruit wil ik werken?

Door die vragen dagen we ze uit om eigen leiderschap te tonen. Want organisaties waarin persoonlijk leiderschap, interactie en zingeving een plek krijgen, kunnen beter omgaan met de veranderingen in de wereld. Medewerkers gaan hun eigen talent en vermogen ontwikkelen en benutten, en staan zelf ook stil bij wat zij doen, hoe zij het doen en of zij hun werk wellicht beter of met meer zin en plezier kunnen doen.

Voorwaarde is wel dat die ontwikkeling plaatsvindt op een niveau dat verder gaat dan het aanleren van tips en trucs. Jezelf ontwikkelen doe je niet door blindelings theorieën te volgen. Duurzame (gedrags)verandering kun je alleen maar vanuit jezélf teweegbrengen. Uit je comfortzone stappen, zelf verantwoordelijkheid nemen en de – soms ongemakkelijke – realiteit onder ogen zien. Pas dán start het leerproces waardoor mensen en dus ook organisaties flexibeler en daadkrachtiger worden.

HR-event Persoonlijk Leiderschap in gemeentes

Op 6 oktober vindt ons event voor HR-professionals binnen de gemeentelijke overheid plaats. Met cases uit het werkveld en discussie met collega’s uit verschillende gemeentes.
Meer informatie vind je op deze pagina.