Vallen, opstaan en weer doorgaan

Een paar maanden geleden maakte ik een prachtige leiderschapsreis naar Zuid-Afrika, om te werken aan mijn eigen persoonlijke leiderschapsontwikkeling. Het was geweldig! Ik (her)ontdekte veel van mijzelf, en hoe ik mezelf en anderen leid. Een tijd met veel emotionele, inspirerende en indrukwekkende ervaringen. Eenmaal thuis en weer aan het werk overkwam mij echter waar ik al 20 jaar mijn deelnemers voor waarschuw: een onvervalste “training-cultuurshock”.

Als ik vrienden en familie vertelde over de diepgaande emoties en inzichten die ik had gehad op mijn reis, keken ze me met opgetrokken wenkbrauwen aan. En als collega’s me vroegen wat ik had geleerd en hoe ik dat kon toepassen in mijn werk, bemerkte ik tot mijn schrik dat ik niet veel verder kwam dan wat vage algemeenheden. En omdat ik qua gemoedstoestand van zo’n ‘grote hoogte’ kwam, ervaarde ik de ontnuchterende realiteit van alledag werkelijk als het ergste dieptepunt in mijn carrière en in mijn persoonlijk leiderschap! Het was frustrerend en deprimerend, en het leerrendement was mijlenver te zoeken.

Nu – drie maanden verder – ‘ben’ ik er weer en heeft deze hele ervaring mij (opnieuw) aan het denken gezet over hoe wij leren, veranderen of zelfs transformeren. En heb ik aan den lijve ervaren waarom onze leiderschapstrainingen bij Van Harte & Lingsma een aantal maanden in beslag nemen, zoals de leiderschapstrainingen KIM en KIM/nl, en de leergang Meesterschap in leiderschap.

Van denken naar doen

Toen ik in 1993 bij Van Harte en Lingsma begon te werken, stuurden we ieder jaar nog per post onze brochure rond. In die tijd stond op de voorkant onze toenmalige slogan: “Van denken naar doen”. Dat sloeg op onze manier van werken die, anders dan men hoofdzakelijk gewend was in die tijd, meer dan alleen uit kennisoverdracht bestond. We doorliepen met onze deelnemers in een periode van enkele maanden een proces van ervaren, reflecteren, analyseren (denken) en experimenten (doen). Omdat we toen al de overtuiging hadden dat het échte leren op de werkplek moest plaatsvinden, tussen de trainingsblokken in. Want je kunt het nieuwe gewenste gedrag best oefenen met je mededeelnemers of met acteurs, maar het is toch net even anders of moeilijker om het ook bij je eigen collega’s te doen.

Feedback

Dus zat er in het programma na ieder blok altijd al ‘huiswerk’ voor op het werk en voerden deelnemers meerdere feedback gesprekken met zowel collega’s, leidinggevende en iemand uit hun privé-leven. Hoewel we toen al het ‘Werkend leren’ of ’70:20:10’ hanteerden, was veel van het leren nog gericht op het zogenaamde ‘Single loop learning’: het ging vooral om het zichtbare gedragsniveau. Wat doet iemand? Dat gedrag levert een effect of een resultaat op. Dat effect kan positief of negatief zijn. Tevreden of ontevreden. Door feedback op het gedrag of resultaat wordt iemand zich bewust en kan het gedrag worden aangepast om een ander resultaat te krijgen.

Met hart & ziel

Midden jaren ’90 werd onze slogan “Van denken naar doen, met hart & ziel”. Waarmee we verwezen naar dat je in onze trainingen écht met jezelf en je onderliggende overtuigingen aan de slag ging om tot blijvende gedragsverandering te komen. Met je hele hebben en houwen dus. We raakten hiermee het tweede niveau van leren, dat gaat over je patronen in denken, voelen en doen. Ook als iemand niet tevreden is met de effecten van zijn of haar gedrag, is het toch vaak moeilijk om dat zo maar te veranderen. Bewustwording van deze patronen en het onderzoeken van de samenhang tussen gedachtes, gevoelens en gedrag kan uiteindelijk helpen dit gedrag te veranderen. We spreken dan van ‘Double loop learning’.

Paradoxen

Intussen staat dat “van denken naar doen met hart en ziel” al lang niet meer onder onze naam op de website. We drukken ons nu uit met behulp van paradoxen, bijvoorbeeld “Realistisch blijven & dromen waarmaken”, of “Leren van anderen & jezelf blijven”. Dit gaat over Triple loop learning, het derde niveau van leren: het zijnsniveau. Hier komen we op de diepere lagen van de persoonlijkheid. Denk daarbij aan persoonlijke waarden, het eigen levensverhaal en het nest waar je uitkomt. Op dit niveau is de paradox het grootst. Door de aanvaarding van wie je echt bent, ontstaat er een grotere keuzevrijheid. Hier ontstaan transformaties door andere levensfases of life events. Door onder meer reflectie, vertragen, tijd door brengen in de natuur en dialoog, ontstaat ruimte voor het maken van de grotere keuzes in het leven. Deze keuzes zijn van grote invloed op de patronen en het gedrag, omdat de verandering op een heel ander niveau plaatsvindt.

Tijd en ruimte

Bij Van Harte & Lingsma begrijpen we dat dit tijd kost. Onze trainingen en leergangen zijn juist hierom zo opgezet dat het noodzakelijke vallen, opstaan en weer doorgaan de nodige ruimte krijgt. Zodat je kunt ervaren hoe het is om weer wat “af te zakken” en dat het bewust eraan werken weer meer naar de achtergrond en de vergetelheid gaat. Totdat het weer tijd voor huiswerk en voor het volgende blok is en weer bewuster werkt aan je ontwikkeling. Zodat je ook echt op je werk, in je privé en dus als mens steeds meer en blijvend verandert en groeit.


Lees hier meer over onze aanpak of download hieronder onze brochure (pdf).