Twee generaties over de KIM-training

Twintig jaar geleden volgde Ed Poell, destijds projectleider bij Philips, de KIM-training van vanHarte&Lingsma. Ruim twee decennia later volgde zijn zoon Marc ook deze training. Een andere man, met andere uitdagingen. Toch bracht de training hen beiden iets vergelijkbaars: voorbij vooroordelen naar diepere verbindingen.

Ed, nu gepensioneerd na een carrière bij onder meer Philips en ASML, herinnert zich het moment dat de KIM voor het eerst ter sprake kwam. “Bij Philips was ik projectleider gebouwgebonden functies. Ik had geen hiërarchische autoriteit maar moest wel mensen aansturen en aanspreken. De personeelsfunctionaris stelde de KIM-training voor om te leren hoe ik meer invloed kon uitoefenen. De training leek mij ook een mooie stap om mezelf verder te ontwikkelen.”

Wat Ed daarnaast dreef was zijn nieuwsgierigheid naar mensen. “Ik had vaak een vooroordeel over anderen. Zeker in de technische omgeving waar ik werkzaam was en mensen doorgaans vrij gesloten zijn.” Ed wilde leren om daarachter te kijken. “Ik wilde ontdekken wie iemand echt is en wat er achter die schil zit. Elk mens heeft talenten en een diepere laag.”

Anders dan verwacht

Twintig jaar later, toen Eds zoon Marc carrière maakte, kwam de KIM weer ter sprake aan de keukentafel. Marc: “Ik woonde al op mezelf, maar kwam nog geregeld thuis eten. We spraken vaak over mijn werk bij Westport Fuel Systems, een bedrijf in alternatieve brandstofsystemen. Ik was werkzaam als productiemanager en zette mijn eerste stappen op het vlak van leidinggeven. Mijn vader zei toen: ‘Dat is een training waar ik veel aan heb gehad.’ Ik was nieuwsgierig en ben eens op de site gaan kijken.”

Vroeger gaf ik sneller op bij mensen die gesloten waren. Na de KIM ben ik juist blijven proberen om contact te maken.

Met een achtergrond in Technische Bedrijfskunde en eerdere cursussen zoals Lean Black Belt en NLP, verwachtte Marc een theoretische training over leidinggeven en leiderschap, met presentaties en opdrachten. “Maar het bleek heel anders te zijn. In de training ging het veel over onze eigen persoonlijkheid, gevoelens, zelfreflectie en groepsdynamiek. Wie ben ik als persoon, hoe zien anderen mij en hoe ga ik met andere mensen om?”

Voor Marc voelde het eerste blok van de training onwennig aan. “Wat ís dit? Mensen werden emotioneel, sommigen moesten huilen. Ik dacht: waar ben ik in terechtgekomen?”

Een leerproces

Marc had altijd commerciële functies gehad en was heel resultaatgericht. “Gevoelens? Daar deed ik niet aan. Nu achteraf kan ik inzien dat ik destijds niet goed naar mensen luisterde, en weinig empathie had.” Tijdens de KIM-training kreeg Marc daar een enorme spiegel voorgehouden. Op een gegeven moment was de opdracht om een draak te tekenen. “De mijne had een hek ervoor en een slot erop,” vertelt Marc. “Dat was precies hoe ik was. Ik stopte mijn emoties liever weg dan dat ik over mijn gevoelens zou praten. Dat vond ik altijd maar onzin.”

Wat Marc toen nog niet wist: precies dat ongemak was het begin van zijn echte leerproces.

De omslag kwam in blok drie. De deelnemers werden gekoppeld aan een buddy die precies het tegenovergestelde van elkaar waren. “Mijn buddy was een heel empathische vrouw, politiek links georiënteerd, die werkte met bootvluchtelingen. In alle opzichten mijn tegenpool. Haar betrokkenheid bij de medemens en haar drive om zich in te zetten voor mensen in kwetsbare situaties, raakten me. Het brak iets bij me open. In dat gesprek realiseerde ik me in dat ik eigenlijk nooit aan een ander oprecht de vraag stel ‘Hoe gaat het met je?’ Waarom doe ik dat niet? Heb ik dan zo weinig belangstelling voor andere mensen? Ik vond het pijnlijk om dat te beseffen.”

True colors

Op een gegeven moment was de opdracht om elkaar een cadeautje te geven. Marcs buddy gaf hem het nummer True Colors van Phil Collins.

I see your true colors shining through

So don’t be afraid to let them show

True colors are beautiful like a rainbow

“‘Dat ben jij’, zei ze erbij. Dat trof me. De zin Don’t be afraid to let them show ging precies over wat ik deed: mijn ware kleuren verstoppen.”

“Daarna heb ik me teruggetrokken op mijn kamer, het werd me allemaal even te veel. Die avond ben ik bij de trainer Koen aan tafel gaan zitten en heb ik een goed gesprek met hem gehad. Ter afsluiting van dat gesprek zei hij: ‘Jij bent een voorbeeld van iemand waarbij de verandering zo goed zichtbaar is.’” Dat ziet Marc zelf ook. “Door de KIM ben ik me bewust geworden dat ik altijd een slot op mijn emoties had. Ik ben zachter geworden, empathischer.”

Meer gevoel en verbinding

Die verandering bleef niet onopgemerkt in zijn privéleven. Marcs ouders merkten het verschil op. Ed: “De gesprekken met Marc kregen meer diepgang, er lag meer gevoel in zijn gesprekken. Voorheen hield hij dat allemaal voor zich.” Ook viel het Marcs vrienden op. “Voorheen gingen de gesprekken over voetbal of werk”, vertelt Marc. “Best oppervlakkig. Maar echte verbinding, dat kende ik niet. Als er gevoelens bij kwamen, haakte ik af.”

Dat veranderde na de training. “Pas toen kon ik écht voelen. Ik kreeg na de KIM een afwijzing van iemand op wie ik verliefd was, en dat deed pijn. Maar het was ook de eerste keer dat ik dat soort pijn kón voelen. En dat voelde als groei.”

Even later, op vakantie in Kroatië, ontmoette Marc tijdens een boottrip zijn huidige vriendin. “Ze bleek ook in Eindhoven te wonen, vlak bij mij in de buurt zelfs. Inmiddels wonen we samen en vorig jaar hebben we samen een huis gekocht. Ik denk oprecht dat als ik de KIM-training niet gedaan had, dat ik me dan nog steeds niet had kunnen of durven openstellen voor gevoelens en een relatie met diepgang had kunnen hebben. Dat klinkt misschien zwaar, maar het is echt zo.”

Ander beeld van leiderschap

Ook op het gebied van werk heeft de KIM-training zowel Ed als Marc veel gebracht; het gaf hun beiden een ander beeld van leiderschap. Ed leerde contact te maken met de mens achter de functie. “Ik had ooit een heel introverte techneut in mijn team. Hij deed zijn werk uitstekend, maar zonder veel enthousiasme. Tijdens de KIM-training leerde ik anders kijken. Ik heb hem toen gevraagd om een buddy te worden voor een nieuweling. Dat ging niet vanzelf, maar het werd een succes. Zoiets geeft me voldoening: zien dat iemand groeit omdat ik hem net even anders heb benaderd.”

De KIM heeft me geleerd dat autoriteit niet hetzelfde is als autoritair zijn.

Ed heeft die open blik sindsdien niet meer losgelaten. “Vroeger gaf ik sneller op bij mensen die gesloten waren. Na de KIM ben ik juist blijven proberen om contact te maken. Niet iedereen laat meteen iets zien, maar dat betekent niet dat er niets is. Dat inzicht heeft me echt gevormd, als leidinggevende en als mens.”

Duwen in plaats van trekken

Marc, inmiddels Operational Excellence Director bij Westport Fuel Systems: “Ik dacht altijd dat een leider vooroploopt, dat die de groep van A naar B trekt. Maar als je naar wolven kijkt, loopt de sterkste juist achteraan. Die duwt de groep vooruit en zorgt dat niemand achterblijft. Dat beeld heeft mijn visie op leiderschap totaal veranderd.”

Ed vult aan: “Bij goed opgeleide, zelfstandige mensen moet je meer coach zijn dan baas. Natuurlijk moet je knopen doorhakken, maar vooral aanwezig zijn, luisteren, stimuleren. De KIM heeft me geleerd dat autoriteit niet hetzelfde is als autoritair zijn.”

Echte groei komt van binnenuit

Zowel Ed als Marc beschrijven de training als intens, soms confronterend. Ed: “Je moet bereid zijn om in de spiegel te kijken. Dat kan heftig zijn. In mijn groep stopte iemand zelfs voortijdig. Dat voelde als een verloren kans, want juist in de confrontatie zit de groei.”

Marc beaamt dat. “De KIM is geen training voor wie alleen een paar tools wil leren. Het is een ervaring die alleen werkt als je jezelf écht openstelt. Als je dat doet, krijg je er ongelooflijk veel voor terug.”

“Wat ik van de KIM heb meegenomen,” zegt Ed, “is dat elk mens een diepere laag heeft. En dat het de moeite waard is om die te ontdekken.”

Marc knikt. “Voor mij heeft de KIM me niet alleen een betere leider gemaakt, maar vooral een opener mens. Het heeft me letterlijk de liefde gebracht. En dat is misschien wel het mooiste bewijs dat echte groei begint van binnenuit.”

Over de KIM-training

De KIM-training van vanHarte&Lingsma bestaat al 40 jaar en is gericht op persoonlijke ontwikkeling, leiderschap en bewustwording. De training bestaat uit meerdere blokken en nodigt deelnemers uit om hun eigen gedrag, overtuigingen en emoties te onderzoeken. Niet alleen door theorie, maar door ervaring, interactie en reflectie.