Liefde voor Vertragen!
‘Met liefde naar jezelf en anderen kijken.’ Dat was een van de vereiste in de vacature voor trainer bij Van Harte & Lingsma. Precies dat zinnetje raakte me. Een organisatie die professioneel de wereld liefdevoller maakt: daar wil ik voor werken. Zo begon ik ook mijn sollicitatiebrief, en nu bijna een jaar later, na een stevig inwerktraject, werk ik hier officieel als trainer.
Hoe is het dan om bij Van Harte & Lingsma te werken? ‘Nou best pittig’, hoorde ik mezelf zeggen. Van Harte & Lingsma is een organisatie met als doel ‘het versterken van het menselijk potentieel in organisaties om uiteindelijk de wereld liefdevoller te maken’ en heeft daarbij als kernwaarden: ‘Liefde, lef & Leiderschap’. Dit komt terug in de trainingen waarin deelnemers inzicht krijgen in eigen patronen, gedrag en leiding leren te nemen over de eigen ontwikkeling. Om dat werk als trainer te kunnen doen vraagt dat zicht op mijn eigen patronen, eigen gedrag en ontwikkeling. In mijn inwerkperiode heb ik door feedback, reflectie en ervaring zicht gekregen op waar ik sta: in talent en feilbaarheid. De persoonlijke opdracht die ik aan de start mee kreeg was: ‘Vertragen Marlise, vertragen!’. Nu, vanuit de vertraging van de zomer, neem ik je mee in mijn lessen van de afgelopen periode.
Het ongemak verdragen
’Leiderschap is het ongemak verdragen.’ hoorde ik mijn collega trainers vertellen. ‘Huh?! Leiders zijn toch probleemoplossers die al het ongemak juist horen weg te nemen?’ kwam meteen in mij op. Hoe zit dat dan? Ik ben het eerst voor mezelf gaan onderzoeken (want ‘Vertragen Marlise, vertragen’). Mijn eigen ongemak zit vooral in dingen (nog) niet weten, niet kunnen of niet aan verwachtingen voldoen. Ook voel ik een ongemak bij conflict en spanning, als dat er is wil ik er van weg en het zo snel mogelijk oplossen. Het gevolg daarvan is dat ik als leidinggevende, en ook als trainer van groepen, geneigd ben om zo snel mogelijk naar een antwoord te gaan, een oplossing: de ’quick fix’[1]. Dan lijkt het ongemak weg en opgelost. Daarmee is het misschien tijdelijk verdwenen, het probleem zelf is nog niet onderzocht. De oorzaak ervan is nog niet geduid, de winst en verlies is niet geanalyseerd. Een gedegen afweging maken voor ander gedrag wordt in een volgend moment lastig. Als een soortgelijke situatie zich opnieuw zal voordoen, is het een logische consequentie dat je in hetzelfde cirkeltje zal bewegen.
Wat mij steeds helderder wordt is dat leiderschap niet zozeer gaat om zelf problemen op te lossen of met alle antwoorden klaar staan. Het gaat er meer om om niet te stagneren bij problemen of er totaal aan voorbij te gaan. Verdragen dat het er is, het er even te laten zijn. Met dit bewustzijn lukt het steeds meer om oké te zijn met mijn eigen ongemakken, spanningen en twijfel. En lekker paradoxaal: met het erkennen van dat ongemak, is het vaak al snel verdwenen.
Mezelf meenemen
Lef, dat stond niet op mijn prioriteitenlijstje om te ontwikkelen. Ik hou er wel van om uitdagingen aan te gaan (lees: ik wil heel graag bungeejumpen), durf me uit te spreken en als er iets gebeuren moet ben ik de eerste die opspringt om het te regelen. Waar spreken in het openbaar een van de grootste angsten is voor velen, doe ik in mijn werk als trainer niet anders en vind ik het juist leuk om op het podium te staan en kennis te delen. Dat kan ik ook wel aardig, de feedback van een collega zette me toch aan het denken: ‘Marlise, je houdt jezelf erbuiten’. Ja, natuurlijk, dacht ik meteen, ‘het gaat hier toch niet om mij’.
Mezelf laten zien met alles wat er is, daar kan ik nog wel een portie lef voor gebruiken. Mezelf meenemen, m’n eigen gedachten en emoties het daglicht geven als ik me uitspreek, dat vind ik wel spannend. Wat kan ik het zwaar vinden om te laten zien dat ik geraakt bent, geïrriteerd door die ene opmerking en door mijn eigen maniertjes. Wat kan ik me klein voelen als ik echt deel wat ik ervaar. En juist dat, zorgt voor een oprechte verbinding, juist dat maakt impact. ‘De mens Marlise mag mee naar de training’ schreef ik in een van mijn reflectieverslagen. Dat doen vraagt voor mij om lef, en liefdevol te zijn naar wat er in me omgaat.
Alle emotie is mij lief!
De liefde. Liefdevol naar jezelf en anderen kijken. Als ik mezelf soms bezig zie, vind ik dat nogal een opgave. Om elkaar scherp te houden en te ondersteunen, coachen we op kantoor ook elkaar. In een van de gesprekken met mijn coach en collega Esther, zei ze tussen neus en lippen door: ’Alle emotie is mij lief’. Verbaasd keek ik haar aan, ik heb dat zinnetje gewoon eens even met me meegedragen en gewacht met een conclusie te trekken (want ja ‘Vertragen Marlise!’). Moeten we negatieve emoties niet wegkrijgen, oplossen of voorkomen? Alles er aan doen om het positieve te laten zegevieren? Soms voelt het alsof ik overstroom van geluk en telkens doe ik pogingen om dat gevoel te behouden, een leven zonder dalen. Telkens opnieuw streef ik er naar om alleen maar op de top te staan.
Hoe kan ik dan al die andere emoties ook lief hebben? Ik heb een hekel aan de boosheid en frustratie in de echtelijke ruzies als ik me niet begrepen voel. Ik vind het lastig het verdriet over de pijn in mijn familie te dragen. Het blijft ingewikkeld voor me om echt blij en trots te zijn op de dingen die ik doe. En ik ben bang om gelukkig te zijn. In de vertraging heb ik ervaren hoe het is om even bij die emoties te blijven. Ik heb gemerkt dat het een opluchting geeft om me er aan over te geven, de intensiteit ervan te durven ervaren, juist dan voel ik dat ik leef. Het geeft me rust en veiligheid dat ik door reflectie ook afstand kan nemen en me niet per se door alle emotie laat meeslepen. Inmiddels ben ik er uit en heb voor nu mijn conclusie getrokken: Ja, alle emotie is mij lief!
Vertragen voor liefde!
‘Als ik mezelf voorbij loop lach ik wel even vriendelijk.’ Hangt al jaren op een kaartje bij mij aan de muur. Meestal ren ik, zoals vele anderen tegenwoordig, mezelf voorbij. Ik ga voor een snelle en gemakkelijke oplossing als ik ongemak, onzekerheden of pijn voel. In de vertraging leer ik rustig te wandelen, er even voor te gaan zitten en te ervaren wat er is. ‘Vertragen Marlise, Vertragen.’ was voor mij een behulpzame opdracht. Juist de vertraging zorgt dat ik mijn oordeel uitstel en er ruimte is voor onderzoek. Vaak komt in zo’n moment de liefdevolle blik naar wat er gaande is. Liefde, Lef & Leiderschap, zijn waarden die ik dankbaar met me mee draag. Stap voor stap, met gepaste vertraging leer ik het wel: met liefde naar mezelf en anderen te kijken.
[1] Otto Scharmer, C. (2015). Theorie U: Leiding vanuit de toekomst die zicht aandient (4e druk). Uitgeverij Christofoor.