Een goed besluit – het BOB-model

De communicatie in een besluitvormingsproces verloopt niet altijd even helder en effectief. Zeker als er meerdere belangen spelen. Het is soms moeilijk om je hoofd koel te houden en je hart warm. Dat je helder en objectief blijft nadenken. Dat je oog houdt voor je gesprekspartner(s) en hun behoeften en belangen. Hoe lukt je dat wel?

Het lijken twee tegenstrijdige dingen. Als we namelijk onder druk staan en ons hoofd “warm” wordt, is een veel voorkomende neiging om je deels af te sluiten voor je omgeving. Uit contact te gaan. Je bent minder geneigd je te verdiepen in het belang van de ander. Jouw eigen belangen staan namelijk op spel!

Wat willen we als we onder druk staan? De druk verlagen. Zo snel mogelijk uit de spanningsvolle situatie weg. Als we in een proces zitten waar we iets moeten besluiten, dan willen we zo snel mogelijk de knoop doorhakken. De last achter ons laten. Er komt haast in het proces. Helaas merken we soms na een tijdje dat we niet helemaal het juiste besluit hebben genomen, want er komt toch meer commentaar dan steun. Het draagvlak blijkt minder groot dan gedacht.

Het BOB-model

Wat kan het BOB-model dan in zo’n situatie voor je betekenen? Vanuit de communicatietheorie staat BOB voor Beeldvorming, Oordeelsvorming en Besluitvorming. Dit model helpt om de kwaliteit van de besluitvorming te vergroten en het zorgt voor meer draagvlak. Zoveel mogelijk gezichtspunten worden meegenomen in het besluit. Het geeft een heldere structuur. Door dit te volgen verklein je de kans in veel voorkomende valkuilen te stappen. Bijvoorbeeld te snel beslissen op basis van onvolledige informatie of vastlopen in discussies en machtspelletjes.

Hoe ziet de structuur van het BOB-model eruit? Er zijn drie fasen die je doorloopt. Elke fase is voor te stellen als een fuik, waar je wel verder kunt komen, maar niet terug kunt:

De eerste fase is de Beeldvorming. Het doel is zoveel mogelijk informatie te verzamelen om te komen tot een heldere probleemdefinitie. Wat weten we van het probleem en hebben we een gezamenlijk beeld? De tweede fase is die van de Oordeelsvorming. In deze fase ga je zoveel mogelijk verschillende oplossingen bedenken voor het probleem en criteria opstellen op basis waarvan je de verschillende oplossingen gaat beoordelen. Dus wat vinden we ervan? De derde fase is die van de Besluitvorming. Wat willen we? Hier gaat het om het kiezen van een oplossing op basis van de criteria opgesteld in fase twee. Je sluit af met de planning en uitvoering van je besluit.

De fases van het BOB-model

De eerste fase is de Beeldvorming. Het doel is zoveel mogelijk informatie te verzamelen om te komen tot een heldere probleemdefinitie. Wat weten we van het probleem en hebben we een gezamenlijk beeld?
De tweede fase is die van de Oordeelsvorming. In deze fase ga je zoveel mogelijk verschillende oplossingen bedenken voor het probleem en criteria opstellen op basis waarvan je de verschillende oplossingen gaat beoordelen. Dus wat vinden we ervan?
De derde fase is die van de Besluitvorming. Wat willen we? Hier gaat het om het kiezen van een oplossing op basis van de criteria opgesteld in fase twee. Je sluit af met de planning en uitvoering van je besluit.

De tijdsverdeling over de fasen is 40%, 40%, 20%. Met andere woorden, je investeert veel tijd in de beeldvorming en oordeelsvorming, om daarna snel het besluit te nemen. Doe je dit niet, dan is het gevaar dat je besluit niet gedragen wordt door alle partijen en dat niet het echte probleem is aangepakt. Je herkent dit door “kikkers”. Mensen die met nieuwe informatie of ideeën komen nadat het besluit al is genomen. Terugzwemmen in de fuik naar de vorige fase is dan niet mogelijk. Je moet dus met elkaar opnieuw beginnen.

Structuur en overzicht

Het BOB-model brengt structuur en overzicht, waardoor verrassingen voorkomen worden. En niet alleen in werksituaties, ook privé.

Meer achtergrond en informatie over het toepassen van het model vind je in de pdf hieronder: het hoofdstuk Kwalitatieve besluitvorming uit ons boek Leidmotief:

Download bijlage

{{ currentTab.tab_naam }}


{{ field.naam }} *

    {{ name }}



{{ field.naam }}

{{ field.omschrijving }}

Vorige

Je gegevens worden verstuurd. Even geduld alstublieft...