Wat is spiritualiteit voor jou?

Weet je waar je bent?
Je bent HIER, terwijl je dit leest.
Waar is hier? Het is waar je lichaam is.
Kijk! Je lichaam is hier….

Ik luister naar mijn collega Esther terwijl ze het gedicht ‘HIER’ van Han F. de Wit voorleest, als start van onze jaarlijkse interne opleidingsdagen.

Ter voorbereiding op deze dagen heb ik dit gedicht ook gelezen. Tevens las ik dat Han F. de Wit de eerste dag aftrapt met het schetsen van een spiritueel kader. Hij is een van de bekendste Nederlandse boeddhistische leraren, een geliefd spreker en veelgelezen schrijver over spiritualiteit. Al jaren werken wij bij Van Harte & Lingsma vanuit het gedachtengoed dat ons leven zich op vier niveaus manifesteert: fysiek, mentaal, emotioneel en spiritueel. Het idee is om tijdens deze opleidingsdagen ook zelf weer bewuster te oefenen met de fysieke en spirituele laag.

Nu moet je weten dat ik erg nuchter van aard ben en het dus graag eenvoudig hou. Als ik dan zoiets lees hou ik mijn hart vast voor hoe zweverig en vaag de opleiding gaat worden.

Wat is spiritualiteit voor jou?

Na het gedicht trapt Han af met de vraag wat ieder van ons eigenlijk verstaat onder spiritualiteit? De ene na de andere collega komt met de meest mooie termen en betekenissen. Ik heb me opgeworpen als notulist in de hoop dat ik daarmee de dans ontspring. Niet dus.

‘En jij Eva’, vraagt een collega…’wat is voor jou spiritualiteit?’ Ik biecht op dat het iets ver van mijn bed is, iets zweverigs en dat ik ook veel oordelen heb over mensen die zeggen heel spiritueel te zijn en mij het idee geven dat ze daarmee verder, beter, hoger zijn dan ik.

Han neemt ons mee in zijn spirituele kader en ik doe hard mijn best het te blijven volgen. Eén manier om naar spiritualiteit te kijken is ons af te vragen hoe intiem we zijn met het HIER. Met DIT moment. Je kunt er niet bij weg. Het is heel geduldig: het hier & nu. Het is nog steeds nu. Hoe fijn is het om te rusten in het nu. HIER gebeurt alles, ook de nare dingen. Ik schrijf driftig al die mooie (vage) woorden op en probeer het te snappen. Schijnbaar heeft spiritualiteit dus iets te maken met HIER zijn???? Snappen doe ik het nog niet. Ik stel veel vragen en ben vooral op zoek naar iets concreets.

Ik dwaal af!

Dan gaan we ademhalingsoefeningen doen. Alle oefeningen gaan over het ontwikkelen van aandacht. Om ‘wakker te zijn’, present, aanwezig, kortom HIER. Dit soort oefeningen heb ik wel vaker gedaan en dan ben ik altijd weer verwonderd hoe mensen dat met spiritualiteit verbinden. We moeten rechtop gaan zitten, voeten stevig op de vloer zetten en bewust onze ademhaling volgen. Voor ik het weet schrik ik op van Han zijn stem die zegt dat als je afdwaalt je daarna je aandacht weer terugbrengt naar je ademhaling. Oh ik was dus al weg….poging twee, bij de les blijven!!!! Meerdere keren schrik ik op van een geluid en een paar keer val ik zelfs bijna in slaap. Mijn aandacht zit niet bij mijn ademhaling, ik ben niet present. Mijn gedachten maken allerlei uitstapjes. Die uitstapjes opmerken en weer teruggaan naar je ademhaling zijn de belangrijkste momenten zegt Han. Zo’n schrik moment, dat moment dat je ‘wakker’ wordt, dat je bewust bent dat je afdwaalt is het moment dat je vrij bent om te kiezen om iets anders te denken. Op die momenten zijn we het helderst, het scherpst, het creatiefs! Je bent dan namelijk HIER.

Is dat het?

Mijn hersenen maken overuren en ik stel maar weer een vraag: Dus als ik het goed begrijp dan is spiritualiteit dat moment dat je wakker schrikt, dat je helder bent en je beseft dat je even DAAR was???? Is dat het??? Maar dat is dus niet iets vaags of hogers???

Han zegt dat het inderdaad niet iets hogers of beters is maar juist iets diepers (in jezelf). Je eigen voice-over commentaar horen leveren, dat opmerken….dan ben je HIER. Dan ben je niet je gedachten en wordt je ook niet meer gevangen door je gedachten. Wakker worden uit je bevangenheid: Niet in gedachten, niet daar, maar met je volle bewustzijn bij jezelf.

Stilte……ik ben er stil van. Als dat ook een manier is om naar spiritualiteit te kijken dan is het helemaal niet ver van mijn bed. Dan is het zo iets kleins en simpels dat ook Pooh het kan begrijpen….

“Where are we”? asked  Pooh.
”We’re here” Piglet squeaked.
“My favorite place” Pooh said.
“What time is it?” asked Pooh.
“It is now” Piglet squeaked
“My favorite time” Pooh said.

 

gedicht ‘HIER’ van Han F. de Wit: 

Weet je waar je bent?
Je bent hier, terwijl je leest.
Waar is hier? ‘t Is waar je lichaam is.
Kijk! Je lichaam is altijd hier.

Hoe je dat weet?
Je zintuigen verbinden je lichaam met hier.
Die twee zijn altijd met elkaar verbonden.
Wat rond je lichaam is, is hier.

Je bent nooit ergens anders dus dan hier.
Hier ben je geboren, hier ben je thuis.
Hier is waar je leeft en sterft.
Je bent nooit weggeweest.
Je kan niet weg van hier.

En daar? Waar is daar?
Over daar kan je hier alleen maar denken,
Alleen hier praat je over daar,
Maar daar, daar ben je nooit.

Is hier groot of klein?
Hier is zover je zintuigen reiken.
Soms is dat ver en soms dichtbij.
Hier heeft geen vaste omvang.
Het krimpt en breidt zich uit.

Soms let je niet op hier
Maar maakt dat uit?
Al loop je nog zo vaak te dromen
En te denken over daar,
Ook dat gebeurt steeds hier.

Hier is je werkveld.
Wat je doet, dat doe je hier.
Hier ben je altijd bezig,
hier koester je verwachtingen,
Vervuld van hoop en vrees.
Hier komen ook herinneringen op,
En ben je blij
Of teleurgesteld dat je hier bent.

Hier staat nooit stil, is voortdurend in beweging,
Soms grote, soms onstuimige beweging,
Soms zo langzaam dat het op stilstand lijkt,
Zoals de wijzers van een klok bewegen.
Kunstig afgestemd op de rondgang van de zon,
Ontleen je aan die beweging het idee van tijd.
Maar hier duurt niet lang of kort.
Hier bestaat geen tijd, alleen beweging.

Weet je nu waar je altijd bent?
Dan kan je het hier bij laten,
En je ontspannen
In de voortdurende beweging hier.