Je moet het gewoon loslaten!
“Je moet het gewoon loslaten!” Tja, dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Wat doe je dan precies, als je ‘gewoon aan het loslaten’ bent? En waarom is het zo lastig? Daar gaat dit blog over. Allereerst: loslaten heeft iets dubbels. Vaak heb je de overtuiging dat je iets pas kunt loslaten als je de oplossing hebt, terwijl soms de oplossing pas komt als je het eerst hebt losgelaten.. Van de ene kant wil je wel loslaten, maar eigenlijk ook weer niet.
Controle
Loslaten is vaak lastig omdat we zo graag de controle willen hebben. Niet voor niets is ‘alles onder controle?’ een veel gebruikte openingszin. We willen controle omdat het een gevoel van veiligheid geeft: als er namelijk iets onverwachts gebeurt, moeten we gaan improviseren en dat is vaak spannend: liever weten we precies hoe iets zal gaan. Daarom proberen we in ons hoofd zaken zo veel mogelijk onder controle te houden.
Maar… het meeste om ons heen hebben we toch echt niet onder controle: anderen, het weer, complexe situaties op het werk. En ook onze eigen emoties en gedachten laten zich vaak niet sturen. Acceptatie lijkt dan een belangrijke sleutel.
Acceptatie betekent oorspronkelijk ‘aannemen’. En daar zit het onverwachte in dat we niet onder controle hebben: je krijgt iets, of er gebeurt iets, dat je niet zelf hebt gekozen en niet wil. En dat niet willen, maakt het vaak lastig om te accepteren. (Over acceptatie zou ik ook een heel blog kunnen schrijven, maar hier beperk ik het tot de link met loslaten). En als je iets niet kunt accepteren, wordt loslaten moeilijk.
De praktijk
We kunnen het onszelf knap lastig maken met zaken die we niet kunnen loslaten.
Het kan over veel verschillende dingen gaan: een lastig probleem op je werk waar je niet direct een oplossing voor hebt, iets proberen te herinneren wat niet lukt, een steeds terugkerende vervelende gedachte, zoals “waarom is die collega me toch steeds zo irritant…” of niet de juiste keuze weten te maken.
Wanneer je helemaal ‘vastzit’ in datgene wat je niet kunt loslaten, lijkt het alsof je er helemaal door in beslag wordt genomen. Je kunt aan niets anders meer denken. Daarbij het is vaak meer dan alleen een rationeel probleem; het kan zich ook manifesteren in je lijf, door bijvoorbeeld spanning in je nek, schouders of rug. Je ‘rechtvaardigt’ het vasthouden vaak met de inhoud: er móet toch ook echt een oplossing worden verzonnen? Ja dat klopt, maar die oplossing komt vaak sneller via de weg van (tijdelijk) loslaten en het van een afstand bekijken. Dat weet je ook wel met je verstand, maar omdat je zo door het probleem in beslag wordt genomen, kom je daar vaak niet op; daar is het dubbele weer.
Maar hoe dan?
Loslaten van ‘hoe het zou moeten’ kan je veel frustratie, stress, tijd en energie schelen. Maar hoe doe je dat dan? Een paar tips:
- Bewust je aandacht verleggen naar iets anders: dat kan een andere taak zijn, maar ook beweging helpt vaak. Door een rondje te lopen komt niet alleen je lijf in beweging, maar is de kans ook groter dat je geest zich op andere dingen gaat richten.
- Probeer eens een ademhalingsoefening: door bewust een aantal keer diep in- en uitademen verleg je je aandacht naar je lijf en is de kans groter is dat het probleem in je hoofd minder belangrijk wordt.
- Zeg letterlijk (hardop of niet) tegen jezelf: ik mag dit loslaten. Ik hoef de controle niet te hebben. Dat klinkt misschien (te) simpel, maar dat is wel hoe ons brein werkt: stop er een instructie in en deze wordt gevolgd.
- Delen! Praat, deel, vertel aan anderen wat je niet kunt loslaten. Meestal wordt het daarmee kleiner, en zeker voor de irrationele dingen in ons hoofd waar we het onszelf zo lastig mee maken: een reality-check via de ander werkt verfrissend!
Laat maar vallen?
Loslaten betekent niet álles loslaten. Het heeft niets te maken met geen verantwoordelijkheid nemen of onverschilligheid. Het gaat over loslaten van de dingen waar we geen invloed op hebben, waarmee we onszelf klem zetten. Loslaten kan een gevoel van vrijheid geven, ruimte in ons hoofd waardoor we vrijer kunnen kiezen waar we onze aandacht op willen richten.
Denk aan droog zand in je hand; als je het vast wil houden en erin knijpt, glijdt het weg door je vingers, maar als je het loslaat, blijft het liggen.
Leren loslaten
In onze training Energiek leven, effectief werken leer je aandacht te geven aan dingen die er echt toe doen.