Wie iemand is of wat iemand doet

Wat voor gedrag iemand vertoont is belangrijk. Maar waarom vertoont hij dat gedrag? Tijdens assessments van Van Harte & Lingsma gaat Danny van der Schoor op zoek naar de ideeën, waarden en zingeving van deelnemers.

Welke waarde kunnen we aan een assessment toeschrijven?

“Een standaard assessment heeft wel degelijk waarde, maar het representeert niet de absolute werkelijkheid. Het is in feite een meting om te zien of iemand in de toekomst gewenst gedrag gaat vertonen. Maar: menselijk gedrag is niet per definitie te voorspellen en de omstandigheden van het moment spelen altijd een rol. Het liefst zou je een assessmentkandidaat tien jaar lang van zeer nabij volgen, alles vastleggen en dan een conclusie trekken. Aangezien dat niet haalbaar is, wordt er in assessmentland gewerkt met meetinstrumenten die valide en betrouwbaar zijn binnen gecontroleerde omstandigheden. Zo kan je bepalen of kwaliteiten die iemand heeft, passen in de van te voren vastgestelde competentieset (de lat waar iemand aan dient te voldoen). De uitspraak die je op basis daarvan doet, heeft enige voorspellende waarde.
Niet meer en niet minder, het blijft een risicoanalyse.”

Is de aanpak van Van Harte & Lingsma anders?

“Dat wat je hoort en ziet bij een kandidaat is het topje van de ijsberg. Daaronder zit veel meer: ideeën, waarden en zingeving. Juist dat vinden wij interessant. Uiteraard meten we in onze assessments zo zuiver mogelijk, maar de inzichten daarvan zijn slechts het kaartje waarmee je het circus in mag. Om echt van de voorstelling te genieten moet je verder kijken: naar wie iemand ís in plaats van wat iemand doet.”

Maar hoe kom je daar achter?

“Een bekend onderdeel van een assessment is een simulatie met een acteur. Wij zetten zo’n simulatie halverwege stop en vragen de deelnemer wat hij of zij effectief of minder effectief vond gaan. De acteur in de simulatie wordt dan een trainer. In een gesprek graaft hij, samen met de kandidaat en de begeleidend psycholoog, dieper om de motivaties voor het handelen tijdens de simulatie te doorgronden. Hierdoor krijgen we meer zicht op welke ideeën en overtuigingen aan bepaald gedrag ten grondslag liggen. Op die manier kun je nog beter onderzoeken hoe en óf een deelnemer en een organisatie een goede match vormen.”

Dus een assessment is ook een spiegel en hulpmiddel voor de deelnemer zelf.

“Zeker. We gaan in onze assessments op een gelijkwaardige manier interactie aan met de deelnemers. Ze zijn eigenaar van hun eigen gedrag. Tijdens de assessmentdag krijgen ze een senior psycholoog (interviewer), testassistent, acteur en trainer tot hun beschikking om in de spiegel te kijken. Dit helpt ons aan meer inzicht in wie de deelnemer is, terwijl de deelnemer zelf ook met deze inzichten kan kiezen aan de slag te gaan voor diens eigen ontwikkeling.

We meten dus op drie niveaus: op gedrag (het topje van de ijsberg), de onderliggende ideeën en de overtuiging. En het niveau waar je, vanuit dat inzicht, kan kiezen voor een nieuwe ontwikkeling. Hierop baseren we de geschiktheid. We noemen dat de Triple Loop: het gaat niet alleen over doen of denken, maar ook over willen. We zijn er op uit om in onze assessments op alle niveaus zo zuiver mogelijk een oordeel te vormen.”

Meer weten over onze assessments? Download hier de brochure (pdf).