Moed hebben en lef tonen

Wat is er nodig om het proces van faalangst te doorbreken en moedig te zijn?

Als assessment adviseur ontmoet ik soms deelnemers die moeite hebben met verandering of die het spannend vinden om uit hun comfortzone te stappen. Zij vinden het lastig om vertrouwde zaken los te laten of in het kader van zelfontwikkeling in beweging te komen.

Twee weken geleden sprak ik een manager die tijdens het assessment te kennen gaf dat zij het spannend vond om nieuwe dingen uit te proberen. Zij had graag de controle over wat er om haar heen gebeurde. Zij gaf ook graag leiding aan mensen die zij goed kende en als zelfcriticus was er voor haar weinig ruimte om te falen. In dit blog wil ik aandacht besteden aan moed hebben en lef tonen. Wat is er nodig om het proces van faalangst te doorbreken en moedig te zijn?

Confrontatie aangaan

De eerste stap is dat je jezelf een spiegel durft voor te houden en het lef hebt om jouw angst in de ogen aan te kijken. Dat je vanuit (zelf)reflectie verkent en ervaart waar je bang voor bent en hoe dit is ontstaan. De bereidheid en het lef om de confrontatie met jezelf aan te gaan en te snappen waar het vandaan komt, is nodig om gevoelens van angst en schaamte te overwinnen. Vaak zijn oorzaken te vinden in iemands levensverhaal, opvoeding en hoe relaties met ouders de persoon hebben gevormd. In mijn geval was het een strenge opvoeding waarbij mijn ouders het belangrijk vonden dat ik op school goed mijn best deed. Doordat de lat door hen hoog werd gelegd en ik vooral te horen kreeg dat ik niet goed genoeg mijn best deed, heb ik een angst voor falen of afwijzing ontwikkeld. Juist deze stem van mijn ouders heeft er onder andere toe geleid dat ik een sublieme innerlijke criticus ben geworden. Gedachten als ‘Ik kan het toch niet’ of ‘Ik durf het niet’ kwamen dan vlot in mijzelf op wanneer ik voor een groep iets moest presenteren. Het negatieve (irrationele) oordeel dat ik dacht dat anderen over mij zullen hebben (‘Je doet het niet goed’), zorgde ervoor dat ik faalangst ervaarde en niet in beweging kwam. Ondanks dat mijn leidinggevende mij stimuleerde om te experimenteren om uit mijn comfortzone te komen, legde ik hierin ook de lat hoog voor mijzelf. Ik had het idee dat ik direct in het diepe moest springen en dan moest leren moedig te zijn.

Blij blunderen

Dus ik moest mentaal de knop omdraaien en door ‘blij te blunderen’ direct aan de slag gaan, dacht ik. Vanuit psychologisch oogpunt kan het voor sommige mensen helpend zijn om direct in een heftige situatie te worden gezet en met hun angst te worden geconfronteerd. Deze zogeheten ‘flooding’-aanpak kan dan worden ingezet totdat iemands angst is uitgedoofd en hij/zij lef heeft ontwikkeld. Naast deze directieve interventie kan er ook op een meer systematische wijze vanuit een helende aanpak gedragsverandering worden bewerkstelligd.

Helende aanpak

Door de Kern-training bij vanHarte&Lingsma te volgen en ondersteuning van een coach te zoeken, ben ik stapsgewijs de confrontatie met mijzelf aangegaan. Ik heb ervaren waar mijn (faal)angst geboren is en ik heb geleerd om meer vanuit zelfcompassie naar mijn angst te kijken. Daarnaast heb ik zicht gekregen op wat nodig is om vanuit mijn persoonlijke kernwaarden de innerlijke criticus meer ‘de baas’ te zijn en eerste stappen tot effectieve gedragsverandering in te zetten. Mijn uitdaging ligt nu om stapsgewijs juist die helende beweging te gaan maken om uiting te geven aan mijn verlangen om lef te tonen en in beweging te komen. Ik ga daarom komend half jaar proberen om de voorzittersrol in groepsbijeenkomsten met mijn collega’s op mij te nemen en deze te leiden.

Ook de deelnemer uit bovengenoemd assessment heeft ervaren hoe het is om te schakelen tussen die ‘just do it’-methode en de zachtere ‘kind-op-schoot’-methode. Door meer zicht te hebben op waar ze nou zo bang voor was (hoe ze de angst kon thuisbrengen) ontstond er ook meer ‘lust’ om het gewoon maar te doen. En zo ontstond er een beweging die maakte dat ze met meer compassie voor haar angst om te falen toch uit haar comfortzone geraakte. En werd onze ontmoeting er weer eentje van betekenis. Voor haar en voor mij.

Meer weten over onze Assessments?
Lees meer over onze assessments

Download de assessment brochure

Bert de Groot, Assessment psycholoog

Bert de Groot

Assessment psycholoog

“Verwondering is de eerste stap naar het opdoen van wijsheid en ontwikkeling.”